Trong dòng chảy của kỷ nguyên số, Vietcombank không chỉ tập trung đầu tư vào hạ tầng công nghệ hiện đại mà còn đặt trọng tâm vào việc kiến tạo văn hoá số - nền tảng cốt lõi cho sự phát triển bền vững và vươn tầm quốc tế.

Thấm nhuần tinh thần Nghị quyết 2588-NQ/ĐU và Kế hoạch 108-KH/ĐU của Đảng ủy Vietcombank về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, tuyên truyền văn hóa số, việc triển khai văn hoá số tại Vietcombank đến nay là sự hội tụ của những giá trị, chuẩn mực, hành vi và tư duy mới; được hiện thực hóa bằng các sáng kiến, giải pháp, mô hình đổi mới sáng tạo mà đội ngũ cán bộ, đảng viên, người lao động Vietcombank đang từng ngày triển khai. Đây cũng là những biểu hiện sinh động của tinh thần Đảng ủy lãnh đạo, cán bộ vững niềm tin, cả hệ thống đồng hành trong chuyển đổi số tại Vietcombank.

Từ nội hàm văn hóa số

Văn hoá số theo quan điểm chỉ đạo và định hướng của Kế hoạch 108-KH/ĐU không chỉ dừng lại ở việc ứng dụng công nghệ, mà còn là quá trình kiến tạo “các giá trị, chuẩn mực, hành vi, tư duy và phương thức ứng xử của cá nhân, tổ chức trong môi trường số, được hình thành và vận hành trên nền tảng công nghệ số, dữ liệu và các tương tác kỹ thuật số” [1]. Nền văn hóa ấy được xây dựng trên 4 yếu tố cốt lõi: nhận thức và tư duy số, chuẩn mực đạo đức và hành vi, năng lực số, cùng tinh thần đổi mới - hợp tác, với điểm xuất phát và đích đến đều lấy con người làm trung tâm.

Nói một cách đơn giản, chỉ khi mỗi cán bộ thực sự hiểu rõ vai trò của công nghệ, dữ liệu và trí tuệ nhân tạo, họ mới có thể chủ động đổi mới, thích ứng, linh hoạt và dẫn dắt thay đổi. Và trong môi trường số liên tục chuyển động như hiện nay, nơi công nghệ từng ngày từng giờ mở ra những ranh giới mới, các giá trị đạo đức, chuẩn mực về hành vi càng cần được nhấn mạnh bởi đó sẽ là những gì kiến tạo lối sống và phong cách làm việc tích cực; năng động, chủ động và trách nhiệm.

Quý III/2025 khép lại với nhiều dấu ấn nổi bật trong hành trình đổi mới sáng tạo tại Vietcombank

Chính từ nội hàm ấy, hình ảnh “Công dân số Vietcombank” được xây dựng rõ nét - người cán bộ không chỉ am hiểu công nghệ, dữ liệu, trí tuệ nhân tạo, mà còn có tư duy chiến lược, tinh thần sáng tạo và khả năng thích ứng nhanh trước biến động không ngừng của thời đại số.

Hòa trong dòng chảy thời đại và kỷ nguyên vươn mình, mỗi cán bộ Vietcombank càng phát huy mạnh mẽ hơn những giá trị cốt lõi đã làm nên thương hiệu TIN - CHUẨN - MỚI - BỀN - NHÂN. Trong đó, “CHUẨN” đề cao chính trực và kỷ luật, “MỚI” khẳng định khả năng sáng tạo và đổi mới không ngừng. Cùng với những giá trị khác, các chuẩn mực này không chỉ giúp hình thành lối sống, phong cách làm việc số hiện đại, mà còn bảo đảm mọi quyết định được dựa trên dữ liệu, phản hồi nhanh chóng, chính xác và luôn hướng đến lợi ích chung.

… tới thực tiễn sinh động

Nếu văn hóa số là nền móng thì các dự án chuyển đổi số đã và đang được Vietcombank triển khai chính là minh chứng cho cách ngân hàng đang chuyển hóa tư duy, nhận thức thành hành động cụ thể.

Năng lực số không chỉ thể hiện ở khả năng làm chủ công nghệ, nền tảng số, dữ liệu và trí tuệ nhân tạo (AI), mà còn ở tư duy vận dụng công nghệ để đổi mới sáng tạo. Trên cơ sở ấy, ngay từ năm 2022, chương trình “Hành động chuyển đổi” của Vietcombank được xây dựng tập trung vào 4 trụ cột Digital - Data - Technology - Transformation (Số hóa - Dữ liệu - Công nghệ - Chuyển đổi), chia thành 3 giai đoạn, tập trung vào việc nâng cao trải nghiệm khách hàng, phát triển nguồn nhân lực số và cải tiến quy trình nghiệp vụ. Từ mục tiêu chiến lược đến 2025 đạt mức trưởng thành về chuyển đổi số, nằm trong các ngân hàng hàng đầu Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), Vietcombank đã luôn thúc đẩy các nỗ lực chuyển đổi số trên tinh thần sẵn sàng hợp tác, chia sẻ tri thức và kiến tạo một hệ sinh thái số mở, nơi mỗi cán bộ vừa là người sử dụng công nghệ, vừa là chủ thể sáng tạo, lan tỏa văn hoá số trong toàn tổ chức.

Có thể khẳng định lại rằng đối với Vietcombank, con người là trung tâm của mọi hoạt động số. Điều này được thể hiện qua việc ngân hàng đặc biệt chú trọng các hoạt động đào tạo, đào tạo lại, bồi dưỡng, nâng cấp nhận thức, kiến thức cho cán bộ và người lao động; cởi mở và khuyến khích việc thu hút nhân sự công nghệ chất lượng cao. Mọi giải pháp công nghệ, từ eKYC, định danh điện tử đến các sản phẩm tài chính xanh gắn với trách nhiệm xã hội, đều được thiết kế nhằm nâng cao trải nghiệm khách hàng theo hướng tích cực, nhân văn và bao trùm. Văn hoá số tại Vietcombank vì thế không chỉ thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngân hàng, mà còn góp phần kết nối công nghệ với các giá trị xã hội, mang lại lợi ích thiết thực cho cộng đồng.

Văn hóa số đã, đang và từng bước hình thành, lan tỏa trong hệ thống, qua những định hướng giải pháp được triển khai thực tế, xuyên suốt nhiều lĩnh vực và hướng đến mục tiêu nhân văn, bền vững. Có rất nhiều thực tiễn chứng minh cho nhận định này.

Thứ nhất, Vietcombank coi khách hàng là trung tâm, ưu tiên trải nghiệm nhất quán, đảm bảo chuẩn mực quốc tế. Nói một cách đơn giản, khách hàng luôn được xác định là trọng tâm thụ hưởng cao nhất của mọi sáng kiến số tại Vietcombank. Các dự án chuyển đổi đều hướng đến việc mang lại trải nghiệm thuận tiện, an toàn và nhân văn, giúp khách hàng tiếp cận dịch vụ nhanh chóng, đơn giản trên mọi kênh giao dịch. Từ ngân hàng số trực tuyến đến điểm giao dịch trực tiếp, Vietcombank nỗ lực kiến tạo một hành trình trải nghiệm liền mạch, đồng nhất và minh bạch, tiệm cận các chuẩn mực quốc tế. Những dự án như Số hoá chi nhánh, CIAM, Hệ sinh thái phong cách sống hay dự án Phát triển hệ thống SCF, Hạ tầng thanh toán ISO 20022 … là các ví dụ tiêu biểu, phản ánh rõ nét định hướng đó.

Số hoá chi nhánh là dự án then chốt giúp chuyển đổi trải nghiệm tại điểm giao dịch, truyền đi thông điệp mạnh mẽ về sự đồng hành của Vietcombank cùng khách hàng trong kỷ nguyên số. Thay vì thực hiện theo quy trình thủ công, khách hàng được phục vụ nhanh hơn, chính xác hơn với sự hỗ trợ của công nghệ số.

Dự án nền tảng CIAM (Customer Identity & Access Management) về xây dựng hệ thống quản lý danh tính và truy cập tập trung, giúp khách hàng đăng nhập an toàn, nhất quán trên nhiều kênh dịch vụ. Với CIAM, khách hàng vừa được bảo mật, vừa được cá nhân hoá trải nghiệm, thể hiện rõ tư tưởng tôn trọng, đồng cảm, nhân văn của văn hoá số.

Dự án Hệ sinh thái phong cách sống góp phần mở rộng dịch vụ số gắn liền với nhu cầu sinh hoạt, mua sắm, giải trí, đồng thời giúp Vietcombank hiện diện trong từng khoảnh khắc đời sống khách hàng, xây dựng một hệ sinh thái số phong phú, gắn kết và bền vững.

Dự án Phát triển hệ thống SCF (Supply Chain Finance) hướng tới cộng đồng doanh nghiệp là một ví dụ tiêu biểu khác. Hệ thống SCF giúp quản lý chuỗi cung ứng tài chính hiệu quả hơn, thúc đẩy hợp tác, lan toả tinh thần chia sẻ trong hệ sinh thái doanh nghiệp số.

Một bước tiến quan trọng đưa Vietcombank tiệm cận chuẩn quốc tế, giúp giao dịch thanh toán xuyên biên giới minh bạch, nhanh chóng, chính xác là dự án Hạ tầng thanh toán ISO 20022, minh chứng cho việc Vietcombank không chỉ phục vụ khách hàng trong nước, mà còn hội nhập toàn cầu với tinh thần chuẩn mực và uy tín.

Bản chất của công nghệ là phục vụ con người, cũng là điều đơn giản nhất khi nói về giá trị “NHÂN” mà Vietcombank luôn khẳng định.

Thứ hai, vận hành tinh gọn và an toàn để xây nền tảng vững chắc là kim chỉ nam cho sự vận hành của Vietcombank. Vietcombank đang triển khai hàng loạt dự án hiện đại hoá hạ tầng công nghệ và tối ưu hoá quy trình vận hành, đặt yếu tố an toàn, bảo mật và hiệu quả lên hàng đầu. Từ nâng cấp hệ thống Core Banking, tự động hoá hàng trăm quy trình nghiệp vụ, đến tăng cường năng lực an ninh mạng và quản trị dữ liệu, tất cả đều hướng tới mục tiêu xây dựng một nền tảng vận hành tinh gọn, ổn định và linh hoạt.

Một số dự án tiêu biểu hướng tới mục tiêu vận hành tinh gọn và an toàn bao gồm Dự án Nâng cấp Core Banking 2024-2028, Dự án DevSecOps hay Dự án Trung tâm dữ liệu Thin DC. Trong đó, hệ thống Core Banking đang được nâng cấp toàn diện để đảm bảo hiệu năng, tính ổn định và khả năng phát triển dịch vụ mới, vận hành tinh gọn, đáp ứng linh hoạt nhu cầu ngày càng cao của hoạt động nghiệp vụ ngân hàng. Với khẩu hiệu “bảo mật từ gốc”, dự án DevSecOps đưa bảo mật vào ngay trong quy trình phát triển phần mềm. Thay vì kiểm thử bảo mật ở giai đoạn cuối, mọi khâu đều tích hợp an toàn, giúp rút ngắn thời gian triển khai, đồng thời nâng cao tính bảo mật. Đây cũng là minh chứng sống động cho định hướng phát triển văn hoá trách nhiệm và minh bạch trong môi trường số của Vietcombank. Một trong những dự án chiến lược để xây dựng hạ tầng dữ liệu hiện đại, tăng khả năng dự phòng và đảm bảo tính liên tục là dự án Trung tâm dữ liệu Thin DC, nền tảng vật chất cho mọi hoạt động số hoá, nhấn mạnh sự kiên định của Vietcombank với mục tiêu an toàn và bền vững.

Thứ ba, ứng dụng dữ liệu và sử dụng AI có trách nhiệm là điều kiện cần và đủ cho mọi hoạt động trong môi trường số Vietcombank. Trong kỷ nguyên số, dữ liệu và AI là tài sản vô giá, nhưng chỉ khi được quản trị đúng cách mới trở thành động lực phát triển. Vietcombank ứng dụng dữ liệu và AI để nâng cao độ chính xác trong ra quyết định, đồng thời đảm bảo nguyên tắc minh bạch, an toàn và tôn trọng quyền riêng tư. Mục tiêu này được hiện thực hoá bằng một số sáng kiến như Data usecase - phát triển các tình huống sử dụng dữ liệu cụ thể, từ phân tích hành vi khách hàng đến dự báo nhu cầu sản phẩm, không chỉ giúp tối ưu kinh doanh, mà còn lan toả tư duy “ra quyết định dựa trên dữ liệu” đến từng cán bộ; Khung quản lý vòng đời AI/ML, công cụ bảo đảm mọi mô hình trí tuệ nhân tạo tại Vietcombank được kiểm soát từ khâu xây dựng, huấn luyện đến vận hành, minh bạch và có trách nhiệm; sáng kiến Quản trị kiến trúc doanh nghiệp (EA) định hình cấu trúc công nghệ tổng thể của Vietcombank, giúp dữ liệu và ứng dụng kết nối hiệu quả, tránh lãng phí nguồn lực, thúc đẩy đồng bộ chiến lược dài hạn.

Thứ tư, văn hoá số tại Vietcombank gắn liền với tư duy quản trị rủi ro chủ động, coi an toàn là giá trị cốt lõi thông qua cơ chế kiểm soát rủi ro chặt chẽ, từ bảo mật dữ liệu, an ninh mạng đến quản lý vận hành. Điều này cũng đúng với quan điểm chỉ đạo được khẳng định trong Kế hoạch số 108-KH/ĐU, trong đó nêu rõ: “Bảo đảm an toàn, bảo mật và chính danh trong không gian số là nguyên tắc cốt lõi, xuyên suốt trong thực hành văn hóa số tại Vietcombank, thể hiện trách nhiệm chính trị, đạo đức và nghề nghiệp của mỗi cán bộ, đảng viên trong việc bảo vệ dữ liệu, thông tin và niềm tin của tổ chức, khách hàng”.

Trong quá trình chuyển đổi số của Vietcombank, “văn hóa số không tách rời văn hóa bảo mật và ý thức tuân thủ pháp luật trong môi trường số”, tất cả để hướng tới mục tiêu xây dựng không gian số minh bạch, an toàn và đáng tin cậy trong thời đại chuyển đổi số toàn diện.

Khối Quản trị rủi ro của Vietcombank đang triển khai danh mục các Dự án trọng điểm nhằm hiện đại hoá năng lực quản trị rủi ro theo chuẩn mực Basel và thông lệ quốc tế, đặt nền tảng cho một hệ thống quản trị chủ động, minh bạch và dựa trên dữ liệu. Trọng tâm của quá trình chuyển đổi này là các dự án nâng cấp mô hình rủi ro như PD, LGD, EAD và hệ thống cảnh báo sớm EWS, giúp Vietcombank nhận diện, dự báo và xử lý rủi ro theo thời gian thực; dự án áp dụng các công nghệ số như AI, Big Data, Machine Learning hay MLOps nhằm đưa công tác mô hình hoá lên tầm cao mới; xây dựng khung hạn mức rủi ro tổng thể (Global Limit), hoàn thiện các ngưỡng kiểm soát rủi ro và hệ thống báo cáo danh mục tín dụng theo đúng khẩu vị rủi ro đã được xác lập; trong lộ trình Basel III, các dự án về CAR theo phương pháp SA/IRB, dự án ICAAP & Stress Testing, hệ thống đo lường rủi ro thị trường – thanh khoản – lãi suất và hệ thống ORMS đều được thúc đẩy mạnh mẽ.

Những dự án kể trên không chỉ đáp ứng yêu cầu pháp lý và chuẩn mực quốc tế, mà còn hình thành văn hóa làm việc dựa trên dữ liệu, dự báo và quản trị chủ động – những giá trị cốt lõi của văn hoá số Vietcombank.

Mỗi dự án của Khối Quản trị rủi ro đều là một viên gạch góp phần xây dựng “kiến trúc số” của Vietcombank – nơi con người số, tư duy số và hành vi số cùng hội tụ, tạo nên hệ thống quản trị rủi ro hiện đại, thể hiện tinh thần trách nhiệm và minh bạch trong quản trị, khẳng định vị thế tiên phong và uy tín của Vietcombank trên thị trường tài chính - ngân hàng.

Thực hành văn hóa số - Trách nhiệm của mọi “công dân số Vietcombank”

Việc thực hành văn hoá số tại Vietcombank được xác định là một nhiệm vụ trọng tâm, gắn liền với triển khai Nghị quyết 2588-NQ/ĐU và Nghị quyết 2639-NQ/ĐU của Đảng uỷ. Nội dung của 02 Nghị quyết này nhấn mạnh việc nêu gương về tư duy số, hành vi số và tuân thủ đạo đức số - tiêu chí quan trọng để đánh giá chất lượng cán bộ, đảng viên. Các tiêu chí này đồng thời được lồng ghép trong phong trào thi đua - khen thưởng và phát triển tổ chức Đảng, qua đó tạo động lực thúc đẩy sự chuyển biến mạnh mẽ từ nhận thức đến hành động, từ thói quen truyền thống sang phong cách làm việc số trong toàn hệ thống. Mỗi cán bộ, đảng viên và người lao động Vietcombank đều có thể trở thành những hạt nhân truyền thông văn hóa số, lan tỏa giá trị của đổi mới và trách nhiệm trong không gian số.

Một trong những hoạt động có ý nghĩa thiết thực khuyến khích thực hành Văn hoá số là Box Ý tưởng - không gian mở để mọi cán bộ, nhân viên trên toàn hệ thống gửi gắm sáng kiến mới mỗi ngày. Box Ý tưởng tạo cơ chế để mọi cán bộ đều có thể tham gia đóng góp trí tuệ, từ đó biến sự sáng tạo cá nhân thành giá trị chung, nuôi dưỡng văn hoá đổi mới sáng tạo, đồng thời cung cấp nguồn ý tưởng thực tiễn phục vụ trực tiếp cho chiến lược kinh doanh và phát triển bền vững của Vietcombank. Đến nay, Box Ý tưởng đã thu hút hơn 1.000 đề xuất, góp phần cải tiến quy trình, nâng cao trải nghiệm khách hàng và tối ưu vận hành. Điều đó cho thấy sức sáng tạo không chỉ đến từ cấp lãnh đạo, mà nảy nở từ chính trí tuệ tập thể, từ mỗi công dân số Vietcombank. Bên cạnh đó, các cuộc thi và sự kiện tập thể đã trở thành nơi khơi dậy và lan toả tinh thần sáng tạo mạnh mẽ: Hackathon “Sáng tạo đột phá” giúp cán bộ thử nghiệm ý tưởng công nghệ mới, học cách làm việc nhóm nhanh, linh hoạt và hiệu quả. Ngày hội thanh niên “YouUp - Bật ý tưởng, dựng tương lai” quy tụ hàng trăm đoàn viên thanh niên từ các chi nhánh, tạo diễn đàn để thế hệ trẻ Vietcombank thể hiện bản lĩnh, tinh thần dám nghĩ - dám làm, sẵn sàng thử thách.

Đoàn thanh niên Vietcombank tổ chức Ngày hội thanh niên đổi mới sáng tạo: “YouUp - Bật ý tưởng, dựng tương lai”

Tại Vietcombank, mỗi cán bộ đều được khuyến khích tự học, tự đổi mới, hình thành thói quen làm việc hiện đại. Đây chính là yếu tố cốt lõi trong phương thức thực hành văn hóa số tại ngân hàng[2], với các chương trình đào tạo, đào tạo lại được thiết kế linh hoạt, tích hợp yếu tố công nghệ, khuyến khích tinh thần tự học, tự đổi mới, hình thành thói quen làm việc hiện đại và tư duy cải tiến trong môi trường số. Những sáng kiến sáng tạo, mô hình thực hành văn hóa số hiệu quả được ghi nhận, lan tỏa và tôn vinh như một phần trong văn hóa đổi mới toàn hệ thống. Đào tạo không chỉ nhằm trang bị kiến thức, mà còn nuôi dưỡng tinh thần “dám nghĩ - dám làm - dám thử nghiệm”, giúp cán bộ chủ động vượt qua lối mòn để đóng góp sáng kiến thiết thực.

Văn hoá số không chỉ hiện diện trong những sự kiện lớn mà còn nằm trong những hành động giản dị mỗi ngày: một nhân viên tuân thủ nghiêm ngặt quy định bảo mật thông tin; một nhóm cán bộ phối hợp liên thông chia sẻ dữ liệu để xử lý công việc nhanh hơn; một lãnh đạo phản hồi kịp thời, chính xác trên nền tảng số. Tất cả những điều nhỏ bé ấy cộng hưởng lại, tạo thành sức mạnh lớn - sức mạnh của một Văn hoá số sống động, lan toả, gắn kết. Thực hành văn hoá số, trước hết và trên hết, là trách nhiệm của mỗi cán bộ Vietcombank.

Mỗi cán bộ Vietcombank chính là một “công dân số” - chủ động học hỏi, mạnh dạn đổi mới, giữ vững kỷ luật và trách nhiệm, đồng thời lan toả tinh thần nhân văn, minh bạch, chuẩn mực trong mọi tương tác số. Từ những hành động cụ thể, Vietcombank đang từng bước xây dựng một văn hoá số đặc trưng: An toàn - Hiệu quả - Lấy khách hàng làm trung tâm - Sáng tạo không ngừng, tạo dựng sức mạnh nội sinh để ngân hàng vững vàng vượt sóng, vươn xa và hội nhập quốc tế.

Năm 2025 ghi dấu mốc quan trọng khi Vietcombank liên tục được vinh danh: Top 10 Ngân hàng Đổi mới sáng tạo & Kinh doanh hiệu quả (VIE10), Top 10 ngân hàng ESG Việt Nam xanh (ESG10) và Giải thưởng Euromoney 2025 về ngân hàng bán buôn. Không những thế, Vietcombank còn đạt kết quả tài chính vượt bậc: Đến cuối quý III/2025, tổng tài sản của Vietcombank đạt trên 2,37 triệu tỷ đồng, tăng trưởng 14% so với đầu năm. Tổng giá trị vốn hóa thị trường lên tới 20 tỷ USD. Tăng trưởng tín dụng ở mức cao, cơ cấu tín dụng tiếp tục chuyển dịch theo hướng chất lượng, hiệu quả, bền vững. Những con số này là minh chứng thuyết phục cho hiệu quả thực tiễn của việc kiến tạo và thực hành văn hoá số trong toàn hệ thống.

Với hàng loạt dự án, giải pháp và mô hình đổi mới sáng tạo được triển khai đồng bộ, Vietcombank đã chứng minh rằng văn hoá số là một phương thức hành động thực tế, có thể đo lường và lan tỏa mạnh mẽ. Văn hoá số đã trở thành động lực nội sinh, giúp ngân hàng nâng cao hiệu quả hoạt động và vị thế cạnh tranh, khẳng định uy tín quốc tế, sánh vai cùng các định chế tài chính lớn và từng bước xây dựng môi trường làm việc minh bạch, nhân văn và bền vững, nơi mỗi cán bộ trở thành “công dân số” tiên phong.

Văn hoá số chính là nền tảng để Vietcombank tiếp tục “vượt sóng” vươn xa, giữ vững vai trò ngân hàng thương mại số 1 Việt Nam, vững vàng hội nhập với quốc tế, hiện thực hoá khát vọng phát triển bền vững trong kỷ nguyên số cùng đất nước.

Trung tâm Đổi mới Sáng tạo (VCI)